20 - O TENENTE LLANZA

Todo o día e toda a noite pasábanllos Gaspare, Telmo e os seus compañeiros no maior estado de vixilancia. Ao irse a durmir no seu turno, Masetti non rezaba un Painoso, xa que non tiña clara a imaxe de Deus como un pai, porque, de sélo, pensaba, o sería tanto dos británicos como dos españois, e coidar duns sería non coidar dos outros. Pouco racional.

No seu lugar, daba fervorosamente as grazas á Vida por téla gozado un día máis e imaxinábase con forza un mundo en paz, no que cada un dedicaba a xornada a aquilo que máis feliz fixéselle, na compañía dos seus seres queridos e sen temer que nada entrase nela inesperadamente, tal como un elefante nunha cacharreiría, que era o que estaba ocorrendo agora.

Aquela mañá chegaron en carros e cabalos don Buenaventura Marcó e dous oficiais do exército uniformados, acompañando a dous carros e un grupo de mariñeiros, que descargaron e situaron dous canóns panzudos e de curto tubo, dun formato que Gaspare nunca vira antes.

Buenaventura presentou ao capitán Quirós, de Artilleiría, e ao tenente Llanza, de Granadeiros, como oficiais que viñeran desde o Ferrol por terra, para instruir, supervisar e axudar na defensa de Vigo.

-Estes dous canóns -dixo o empresario- arrebatámosllos fai uns meses a un barco británico capturado polos nosos corsarios. Aínda non os probamos en combate real, pero aquí, o capitán Quirós, díxonos que poden servir moi ben no caso de que os ingleses tentasen un desembarco nesta praia.-

O oficial artilleiro explicou como funcionaban a Masetti e a súa xente. Dixo que se chamaban "carronadas" en honor ao enxeñeiro británico Carron, que os inventou, e que non servían senón para disparar a distancias curtas, pero tiñan a vantaxe de ser menos pesados na hora de transportalos, de ser rápidos entre tiro e tiro, de ter un gran calibre, de permitir mellor puntería que os canóns longos e de disparar paquetes de metralla, que podían causar unha gran mortandade nun exército que desembarcase nun espazo aberto.

O tenente Llanza, á súa vez, deu instrucións para lanzar a man granadas provistas dunha mecha acesa desde as trincheiras, que tamén tiñan un gran poder de fragmentación ao estalar e poderían ser devastadoras arroxadas nunha praia. Masetti quedouse moi impresionado daqueles progresos do enxeño humano na arte de aniquilar aos seus semellantes.

Buenaventura non demorou en marcharse co capitán Quirós e os mariñeiros, pero dixo que o tenente Llanza quedaríase dacabalo entre Bouzas e Alcabre, para instruír máis a fondo ás milicias sobre o uso das granadas, que en breve chegarían en boa cantidade.

Pola tarde, efectivamente, regresou o tenente Rafael Llanza no seu cabalo negro, acompañando a un carro no que viñan as caixas de granadas. Logo dunha hora de dar detalladas instrucións ao grupo, quedouse conversando a soas con Gaspare.

-Eu non creo que vaian atacar os ingleses -dixo-, se non o fixeron ata agora. Coa tremenda superioridade que teñen, xa serían donos de Vigo, Pontevedra e ata estarían ameazando a Santiago. Non diga nada disto aos seus homes, por favor, ten moito mérito que vostedes, polo menos, lles mostrasen os dentes, pero asegúrolle que, nesta posición, e a pesar de que teñan carronadas e granadas, vostedes non lles poderían dar senón pequenos mordiscos, caso desembarcasen, antes de eles devoralos.-

Masetti quixo dicir algo heróico, pero viu tanta seguridade no que dicía aquel oficial, no que se notaba non só un militar de verdade, senón toda unha estirpe nobre de antigos guerreiros atrás, que mellor quedou calado.

-Perdoe que se llo diga- insistiu el con suavidade- pero non pódese parar un furacán cun paraugas. Estas trincheiras das praias, os castelos de Vigo coas súas guarnicións, cunhas milicias populares improvisadas e cuns cantos buques corsarios, non son nin inimigos nin obxectivo para esa gran frota e para eses quince mil soldados profesionais de unidades prestixiosas. O seu obxectivo era Ferrol, sen dúbida, e por sorpresa, para non se desgastar. Pasada a sorpresa sen conseguilo, só lles queda repoñerse e marchar.

En canto a esta posición e ás outras de Alcabre e Bouzas, eu vou aconsellar a don Buenaventura elaborar un plan de retirada ordenada e defensiva de tódolos voluntarios xuntos cara ao interior, e non para os castelos, de darse o caso de que os buques anglos comezasen a bombardeálas antes de botar lanchas de desembarco, cousa que non penso que chegue a acontecer. 

...Porque, cando non se pode parar a un inimigo demasiado numeroso, o mellor é preservar as vidas e armas dos propios homes, para poder atacálo de novo por varios puntos á vez, con golpes de mán rápidos e desgastantes, no momento en que el pensou que xa gañou e durmiuse baixo o loureiro.-

O tenente Llanza contou algúns detalles da recente batalla de Brión, no Ferrol, e chegou á conclusión de que o comandante inglés alcanzou a pensar, pola resistencia que lle estaban opoñendo, que os españois eran máis fortes do que eles supuxeran. Se decidiu retirarse, e non insistir, era porque tiña ordes de preservar ás súas tropas e, polo mesmo, non as ía a arriscar agora.

-Neste momento, eles só están preocupados por defenderse dunha posíbel tentativa de invasión da súa illa por Napoleón Bonaparte, quen tampouco podería facela, logo da tunda que Nelson deulle á súa frota en augas de Exipto. Sen a alianza da escuadra española, Francia non ten suficientes barcos para esa operación. Se eu fose eles, reservaría todas as miñas forzas para destruír buques de guerra inimigos nas súas bases navales principais, como tentaron sen éxito no Ferrol, ou para mantelas bloqueadas.-

Gaspare convidoulle a compartir os seus alimentos e licores, tirou da súa lingua e Llanza de Valls contoulle cousas sobre si. Era algo máis novo que el, catalán da provincia de Barcelona, e entrou no exército como cadete oito anos atrás. Pertencía á familia Hurtado de Mendoza, que a Masetti soáballe por ter sido un dos seus membros o mellor vicerrei de Nápoles no pasado. En 1793 ascendeu a segundo tenente de granadeiros do Reximento de Guadalajara, ás ordes do xeneral Antonio Ricardos, quen , loitando contra a Convención francesa, avanzara moi ben pola Cataluña Norte, chamada o Rosellón.

Non, non coñecera ao capitán Juan Clarós, o primeiro amigo español de Masetti, que tamén lutara alá. Unha vez pasado o inverno, o exército revolucionario francés lanzouse, tras decretar unha xigantesca leva forzosa de homes, a recuperar os territorios ocupados, e xusto nese momento, ao Xeneral Ricardos xa non lle chegaban nin suministros nin reforzos.

O inimigo empuxounos, expulsounos e cruzou a fronteira, ocupando o val de Arán, a Cerdaña, o Alto Urgell e o Ampurdán. Rafael Llanza sostivo moi ben a retirada da súa columna de granadeiros en Bañuls, polo que foi citado na orde xeral do exército.

A pesar de todas as solicitudes e ata súplicas de Ricardos, aquel político que centralizaba naquel tempo sobre si todos os poderes do estado, Manuel Godoy, non fixo ningún esforzo para axudar a Cataluña na súa loita contra os exércitos franceses. Deixouna á súa sorte, o mesmo que a aquel xeneral tan competente, que morreu en Madrid mendigando o séu apoio militar.

Aquilo fixo que o pobo catalán, moi resentido contra o goberno e o rei, mobilizásese pola súa conta, creándose a Xunta Xeral do Principado.

Rafael Llanza foi ascendido a sarxento maior dun terzo de voluntarios que organizouse en Berga, o cal comandou durante todas as operacións emprendidas para recobrar a Cerdaña española e conquistar a francesa. Distinguiuse na tóma de Puigcerdá. Grazas ao corpo de voluntarios, puidéronse recuperar os territorios conquistados polo exército francés e negociar a paz, que o ministro da Coroa asinou en Basilea no ano 1795.

-Pero a paz cos franceses non supuxo unha verdadeira paz -continuou o tenente-, lanzounos á guerra contra os seus inimigos, os ingleses; Godoy púxonos ao servizo das ambicións de Francia, que disputa a hexemonía con eles. Sempre foi así na nosa historia, don Gaspar, un pobo valeroso e resistente, pero incapaz de alzarse contra os canallas, incompetentes e corruptos vendepatrias, que non teñen outro ideal que o de manterse no poder, apadriñados polo politiqueiro narcisista mellor apoiado do momento. Entón designáronme para incorporarme co meu reximiento ao exército de Galicia, por iso tomei parte na defensa de Ferrol, e logo enviáronme aquí.-

CONTINÚA MAÑÁ